wat is contextuele therapie?
Contextuele therapie is een therapeutische benadering, ontwikkeld door Ivan Boszomernyi-Nagy. Nagy’s contextuele therapie combineert inzichten uit de traditionele therapie, doorgaans op het individu gericht (cliëntgericht) met technieken en inzichten uit de familietherapie of systeemtherapie.
invalshoeken contextuele therapie
Tijdens de gesprekken samen worden de volgende vier invalshoeken inzichtelijk gemaakt:
- De feitelijk invalshoek: wie ben jij? waar ben je geboren? Welke baan heb je? Hoe ziet je gezin eruit? Welke feiten hebben zich afgespeeld in je leven?
- De psychologische invalshoek: wat zijn jouw individuele psychologische problemen? Hoe ervaar je wat er gebeurt?
- De systeemische invalshoek: hoe verlopen jouw sociale relaties? Wat zijn de verschillende dynamieken in je gezin, bij je vrienden, op je werk? Hoe liggen de verhoudingen (macht, gelijkheid,…)?
- De relationeel-ethische invalshoek: hier legt Nagy de nadruk op het ethische aspect van relaties.
De relationeel-ethische invalshoek is het ankerpunt van de contextuele hulpverlening. Een belangrijk begrip daarbij is ‘loyaliteit’: een persoon heeft zijn bestaan te danken aan de ouders en staat daarom in een onverbreekbare verhouding met hen. Die existentiële band heeft voor beide partijen gevolgen, beide zullen altijd een bepaalde (al dan niet aangename) loyaliteit ervaren wat invloed heeft op je gedrag.
hoe werkt contextuele therapie?
Samen vormen wij eerst een compleet beeld van jou en het probleem. Wat zijn jouw hulpvragen? Wie is daarbij betrokken? Is er een link met je omgeving? Hoe ervaar je dit alles?
Vervolgens maken wij samen de oorsprong van onevenwichten of kwetsures op te sporen, eventueel over de generaties heen. Daarbij worden ook de familie, vrienden of zelfs je werk bekeken. Wanneer de oorsprong van conflicten en disbalansen herkend wordt, kan er gewerkt worden naar herstel. Door inzichten, begrip en erkenning is het mogelijk om de balans opnieuw in evenwicht te brengen, contact te herstellen of te werken rond aanvaarding.
De ‘balans van geven en ontvangen’ is essentieel om een evenwichtig contact te hebben met anderen. Wanneer deze verstoord is (door gekwetstheden, fouten, te weinig zorg,…) kan dit leiden tot onrechtvaardigheidsgevoel en schade in het vertrouwen. Zulke onevenwichten worden vaak over generaties heen meegenomen (delegaat) en beïnvloeden niet alleen jou als persoon, maar ook de relaties die je aangaat waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat van onrecht.
methodes in contextuele therapie
Binnen de contextuele therapie maken therapeuten naast gesprek vaak gebruik van visuele voorstellingen van familiebanden. De contextueel therapeut doet dat op verschillende manieren:
- met behulp van duplo en poppetjes krijg je inzicht in de verschillende familiebanden en patronen.
- het opstellen van een genogram (stamboom) geeft een duidelijk overzicht over de familiegeschiedenis en wat hieruit voortkomt.
- familieopstellingen is ook een vorm van werken vanuit de context.
Zulke visuele voorstellingen vergemakkelijken een gesprek over de verschillende dynamieken en delegaten binnen een sociale groep.
